I. Giới thiệu
1. Mục đích của giám sát chất lượng thi công xây lắp:
Loại trừ sai phạm kỹ thuật, công trình xây dựng đạt chất lượng thiết kế, phù hợp với tiêu chẩn kỹ thuật được phép áp dụng, tiết kiệm, bảo đảm tiến độ và giá thành xây dựng (do không có khuyết tật/non comformance phải sửa chữa hoặc phá đi làm lại...)
2. Sự cần thiết của giám sát chất lượng:
Do nhiều nguyên nhân (chủ quan/khách quan), trong khi tiến hành công việc người thi công thường có những sai phạm trong thao tác, trong sử dụng vật tư kỹ thuật, sử dụng thiết bị thi công, trong việc tuân thủ quy trình kỹ thuật, tiêu chuẩn/quy phạm hoặc những quy định của thiết kế;
Việc theo dõi, kiểm tra trực tiếp, thường xuyên, liên tục để đôn đốc, nhắc nhở họ thực hiện đúng đắn những yêu cầu và để đạt mục tiêu nêu ở trên.
Chất lượng thi công xây lắp cùng với chất lượng thiết bị công nghệ, chất lượng trong quyết định đầu tư và chất lượng đồ án thiết kế sẽ hình thành nên chất lượng sản phẩm/công trình xây dựng. Trong quá trình đầu tư, để có được quyết định đầu tư, có đồ án thiết kế được phép triển khai thi công đã phải thực hiện hàng loạt những quy định pháp luật. Trong thi công, việc thực hiện công tác tư vấn giám sát thi công là yêu cầu không thể thiếu được.
II. Nội dung công tác giám sát chất lượng thi công xây lắp
1. Những vấn đề chung:
Để xác định nội dung công tác giám sát chất lượng thi công xây lắp (GSCLXL), trước hết đề cập một số đặc điểm của chất lượng CTXD:
a, Đặc điểm chất lượng CTXD: CTXD là sản phẩm có những đặc điểm riêng, khác với sản phẩm hàng hoá như: Vốn đầu tư lớn, thời gian xây dựng lâu dài, vị trí cố định, kỹ thuật/thao tác thi công không giống nhau ngay trong cùng một sản phẩm, điều kiện thi công ngoài trời/chịu ảnh hưởng nhiều của thời tiết, khí hậu. Những đặc điểm này dẫn đến nhiều khó khăn trong việc bảo đảm chất lượng, đó là:
- Chất lượng CTXD được hình thành do nhiều yếu tố khác nhau, việc đánh gía phải thực hiện trong phạm vi rộng, đa ngành, đa lĩnh vực;
- Kiểm tra đánh giá chất lượng công trình không đơn giản;
- Biện pháp kỹ thuật kiểm tra đa dạng, phức tạp thường lại chưa hoàn thiện (phương tiện/kỹ thuật) luôn đổi mới;
- Khi kiểm tra không tách biệt/tháo rời như sản phẩm hàng hoá thông thường...
Vì vậy, việc theo dõi, kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện sản phẩm để đánh giá mức chất lượng đạt được là rất cần thiết, đồng thời, cần quan tâm đến thi công xây lắp những công trình có kỹ thuật phức tạp , khối lượng lớn, diện thi công rộng...
b, Đảm bảo chất lượng thi công xây lắp:
Đảm bảo chất lượng thi công xây lắp là toàn bộ các hoạt động có kế hoạch và hệ thống được tiến hành trong hệ chất lượng và được chứng minh là đủ mức cần thiết để tạo sự tin tưởng thoả đáng rằng thực thể/đối tượng sẽ thoả mãn đầy đủ các yêu cầu chất lượng.
Đảm bảo chất lượng nhằm đảm bảo cả mục đích nội bộ và bên ngoài. Đảm bảo chất lượng nội bộ ở trong một tổ chức là bảo đảm chất lượng tạo lòng tin cho lãnh đạo. Đảm bảo chất lượng bên ngoài trong tình huống hợp đồng và những tình huống khác là đảm bảo chất lượng tạo lòng tin cho khách hàng.
Một số hoạt động điều khiển/kiểm soát chất lượng và đảm bảo chất lượng có liên quan với nhau. Nếu những yêu cầu chất lượng không phản ánh đầy đủ những nhu cầu của người sử dụng thì việc đảm bảo chất lượng có thể không tạo được lòng tin thoả đáng.
Trong nền kinh tế thị trường, việc tạo lòng tin cho khách hàng bằng việc phản ánh đầy đủ những yêu cầu chất lượng là vô cùng thiết yếu, nó sẽ tăng sức cạnh tranh, tạo uy tín cao và tạo ra được nhiều lợi nhuận.
c, Vai trò của Giám Sát Chất Lượng Xây Lắp trong đảm bảo chất lượng:
Để thực hiện đảm bảo chất lượng CTXD đạt hiệu quả, việc tiến hành công tác GSCLXL đóng một vai trò rất quan trọng, thực hiện tốt công tác này sẽ đảm bảo cơ sở thiết yếu cho việc điều khiển chất lượng của sản phẩm xây dựng, phục vụ mục tiêu đáp ứng yêu cầu chất lượng đã để ra, thoả mãn yêu cầu của khách hàng, góp phần giảm giá thành, bảo đảm tiến độ xây dựng.
Công tác GSCLXL công trình xây dựng (xây dựng mới, cải tạo, sửa chữa nâng cấp) là một công việc hết sức quan trọng mà bất kỳ ai bỏ vốn ra đầu tư xây dựng công trình (Chủ đầu tư) cũng mong muốn nhà thầu và các bên liên quan, quan tâm, thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả để bảo đảm công trình xây dựng đúng thiết kế được duyệt, thoả mãn đầy đủ những yêu cầu của tiêu chuẩn quy phạm kỹ thuật được áp dụng và xác lập được đầy đủ hồ sơ hoàn thành công trình theo đúng quy định hiện hàn.
Tùy theo năng lực của mình, chủ đầu tư có thể trực tiếp hoăc thuê tư vấn đầu tư và xây dựng thực hiện các nội dung GSCLXL.
Những nội dung GSCLXL được trình bày trong bài này cũng là cơ sở để nhà thầu xây lắp và tư vấn thiết kế nghiên cứu áp dụng trong việc triển khai công tác giám sát chất lượng thi công xây lắp theo quy định hiện hành.
Để thuận lợi và thống nhất quan niệm trong GSCLXL, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
- Chất lượng là gì? Theo TCVN 5814-1994 Quản lý chất lượng-Đảm bảo chất lượng-Thuật ngữ và định nghĩa thì chất lượng là tập hợp những đặc tính của một thực thể (đối tượng) tạo cho thực thể (đối tượng) đó khả năng thoả mãn những nhu cầu đã nêu ra hoặc tiềm ẩn.
- Đối với công trình xây dựng, chất lượng có thể được hiểu là công trình được xây dựng đúng với đồ án thiết kế được duyệt, phù hợp với tiêu chuẩn quy phạm được áp dụng và có đầy đủ hồ sơ hoàn công theo quy định hiện hành.
Theo Quy định quản lý chất lượng CTXD
ban hành kèm theo QĐ số 18/2003 QĐ-BXD
ngày 27/6/2003 (thay thế 17/2000 QĐ-BXD ngày 02/8/2000).
1. Giám sát thi công xây lắp của chủ đầu tư: là hoạt động theo dõi thườg xuyên, liên tục, có hệ thống tại hiện trường của chủ đầu tư để quản lý khối lượng, chất lượng, tiến độ các công tác xây lắp do doanh nghiệp xây dụng thực hiện theo hợp đồng giao nhận thầu xây dựng theo thiết kế bản vẽ thi công hoặc thiết kế kỹ thuật thi công đã được phê duyệt, Quy chuẩn và tiêu chuẩn xây dựng được áp dụng.
2. Giám sát tác giả: là công việc kiểm tra, giải thích hoặc xử lý những vướng mắc, thay đổi phát sinh tại hiện truờng nhằm đảm bảo việc thi công xây dựng theo đúng thiết kế và bảo vệ quyền tác giả thiết kế của tổ chức tư vấn lập thiết kế kỹ thuật thực hiện tại hiện trường trong quá trình xây dựng.
3. Bản vẽ hoàn công: là bản vẽ phản ánh kết quả thực hiện thi công xây lắp do doanh nghiệp xây dựng lập trên cơ sở thiết kế bản vẽ thi công hoặc thiết kế kỹ thuật thi công đã được phê duyệt và kết quả đo kiểm các sản phẩm xây lắp đã thực hiện tại hiện trường được chủ đầu tư xác nhận.
Điều 19 Bản vẽ hoàn công: “ Doanh nghiệp xây dựng phải lập bản vẽ hoàn công khi nghiệm thu từng công việc, tựng bộ phận, từng giai đoạn tưng hạng mục công trình và công trình đưa vào sử dụng. Bản vẽ hoang công phải được lập trên cơ sở bản vẽ thi công đã được chủ đầu tư phê duyệt có ghi ở dưới các số liệu thiết kế những số liệu tương ứng đã đạt được trong thực tế (kích thước, tim, trục mốc, cao độ…), những thay đổi về thiết kế và phải có xác nhận của người lập, kiểm bản vẽ với quy định cụ thể sau:
- Bản vẽ hoàn công công việc phải có chữ ký ghi rõ họ tên của cán bộ kỹ thuật A và B.
"Chứng chỉ giám sát chất lượng xây lắp" là giấy chứng nhận trình độ chuyên môn, nghiệp vụ giám sát xây lắp do cơ sở đào tạo hợp pháp cấp cho người làm công tác giám sát thi công xây lắp.
- Bản vẽ hoàn công giai đoạn, từng hạng mục và công trình đưa vào sử dụng phải có chữ ký, ghi rõ họ tên và dấu của đại diện doanh nghiệp xây dựng và của đại diện chủ đầu tư”
2. Căn cứ để GSCLXL
- Căn cứ để GSCLXL bao gồm:
- Hợp đồng GSXL,
- Hợp đồng giao nhận thầu xây dựng.
- Thiết kế kỹ thuật được duyệt,
- Bản vẽ thi công xây, lắp được chấp thuận,
- Kế hoạch và biện pháp tổ chức thi công xây lắp, an toàn lao động, bảo vệ môi trường, vệ sinh công nghiệp đã được các bên liên quan thông qua.
- Kế hoạch đảm bảo chất lượng của nhà thầu,
- Tiêu chuẩn, quy phạm kỹ thuật xây dựng được áp dụng,
- Các yêu cầu hoặc quy định khác của thiết kế, nhà chế tạo thiết bị.
- Các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành có liên quan.
3. Phương pháp thực hiện GSCLXL
GSCLXL trong quá trình thi công xây lắp được tiến hành tại hiện trường, bằng trực quan (trực tiếp bằng mắt, chụp ảnh, quay video..), đo thực tế và thí nghiệm.
4. Tổ chức GSCLXL
Tùy theo quy mô, tính chất và mức độ phức tạp của dự án, mỗi dự án hoặc mỗi công trình của dự án bố trí một chủ nhiệm hoặc một kỹ sư giám sát trưởng, ở mỗi hạng mục công trình bố trí một hoặc một số cán bộ giám sát chuyên trách,
Trong quá trình thi công xây lắp, tuỳ theo chuyên ngành kỹ thuật của công việc, theo ngành nghề đã được đào tạo, các cán bộ giám sát có thể được chuyển đổi cho phù hợp. Chủ nhiệm, kỹ sư giám sát trưởng là người đại diện hợp pháp cao nhất của tổ chức tư vấn GSCLXL tại hiện trường. Quyền hạn, nhiệm vụ, quan hệ công tác của chủ nhiệm, kỹ sư giám sát trưởng và các cán bộ giám sát do giám đốc tổ chức tư vấn quyết định và thông báo để chủ đầu tư và các bên liên quan trên công truờng biết để liên hệ và phối hợp trong công việc.
III. Yêu cầu đối với tư vấn GSCLXL
1. Yêu cầu đối với tổ chức tư vấn GSCLXL:
-Tổ chức tư vấn GSCLXL phải có tư cách pháp nhân, có giấy phép kinh doanh theo quy định của pháp luật và chỉ được hoạt động trong phạm vi quy định tại giấy phép kinh doanh.
- Chỉ được nhận thầu giám sát chất lượng thi công xây lắp tại những công trình tổ chức tư vấn không có mối quan hệ kinh tế với nhà thầu xây lắp hoặc cung cấp vật tư thiết bị cho công trình,
- Chỉ được nhận thầu GSXL tại những công trình có yêu cầu kỹ thuật và ngành nghề chuyên môn phù hợp với năng lực của mình,
- Cán bộ của tổ chức tư vấn khi thực hiện công tác giám sát thi công xây lắp phải có chứng chỉ giám sát xây lắp do cơ sở đào tạo hợp pháp cấp, được phân công giám sát những công việc phù hợp với trình độ và lĩnh vực chuyên môn đã được đào tạo.
- Cán bộ GSCLXL phải là kỹ sư hoặc trung cấp kỹ thuật, đã làm việc (thi công, thiết kế) tại lĩnh vực chuyên môn phù hợp với công việc được giao trong thời gian ít nhất là ba năm đối với cán bộ giám sát, và năm năm đối với kỹ sư giám sát trưởng. Riêng vùng núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, nếu thiếu cán bộ, có thể sử dụng những người có bằng tốt nghiệp phổ thông trung học, được cơ sở đào tạo hợp pháp bồi dưỡng nghiệp vụ và cấp chứng chỉ giám sát xây lắp để thực hiện công tác giám sát.
Cán bộ GSCLXL phải khách quan, vô tư, trung thực và tận tuỵ với công việc.
2. Yêu cầu đối với cá nhân làm công tác GSCLXL:
Cá nhân làm công tác GSCLXL phải đảm bảo các điều kiện sau đây:
- Đáp ứng các điều kiện pháp luật quy định về hành nghề tư vấn xây dựng.
- Có chứng chỉ giám sát xây lắp do cơ sở đào tạo hợp pháp cấp,
- Có đủ năng lực và trình độ chuyên môn phù hợp với công việc đảm nhận giám sát,
- Không có mối quan hệ kinh tế với nhà thầu xây lắp hoặc cung cấp vật tư thiết bị cho công trình,
- Đáp ứng về thâm niên công tác và phẩm chất, đạo đức như quy định ở trên.
Nguồn: Người soạn: Nguyễn Minh Ca
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét